Francesco Patrizi

Francesco Patrizi
Francesco Patrizi
Philosophe occidental
Renaissance
Frane Petric.jpg

Naissance Cres, 25 avril 1529
Décès Rome, 6 février 1597
École/tradition Néoplatonisme, Humanisme
Principaux intérêts Métaphysique, théologie, épistémologie, cosmologie, éthique, poesie, stratégie militaire
Idées remarquables metaphysique de la lumière, infinité de l'universe, panpsychisme
Œuvres principales Nova de universis philosophia
Influencé par Platon, Zoroastre, Oracles chaldaïques, Hermès Trismégiste, Néoplatonisme (Plotin, Proclus, Damascius), Aristote, Philon d'Alexandrie, Saint Augustin, Ficin, Nicolas de Cues, Telesio

Francesco Patrizi (en latin Franciscus Patricius) (25 avril 1529 - 6 février 1597) est un philosophe et savant vénitien, et un des principaux défenseurs du platonisme contre l'aristotélisme dominant de l'époque.

Sommaire

Biographie

Francesco Patrizi est né le 25 avril 1529 sur l'île de Cres, actuellement en Croatie mais alors sur le territoire de la République de Venise. D'origine noble, apparentée à la famille royale de Bosnie, sa famille dut fuir l'effondrement du royaume de Bosnie après l'invasion ottomane.

Dans sa jeunesse il voyage à travers la Méditerranée sur la galère que commande son oncle, durant les guerres contre l'empire ottoman. Il étudie le commerce à Venise, puis poursuit ses études à Ingolstadt sous le patronage de son cousin Matthias Flacius. En 1547 il revient étudier pendant sept ans la médecine puis la philosophie à l'université de Padoue, où il apprend le grec. Il vit ensuite dans différentes villes d'Italie, puis à Chypre, ou il rassemble des manuscrits grecs dont il revendra ensuite la majeure partie au roi Philippe II lors d'un séjour en Espagne.

En 1578 il est nommé à la chaire de philosophie de l'université de Ferrare par le duc Alphonse II. Il est invité en 1592 par le pape Clément VIII à Rome, où il occupe pendant cinq ans une chaire de philosophie à l'université de Rome « La Sapienza », étant un des rares philosophes italiens à enseigner la philosophie platonicienne à l'époque. Il y défendra son ouvrage Nova de universis philosophia (Nouvelle philosophie universelle), mis à l'Index peu de temps après sa publication en 1591.

Il meurt à Rome le 6 février 1597, sa chaire de philosophie platonicienne étant reprise par Jacopo Mazzoni, qui sera le mentor de Galilée à l'université de Pise.

Œuvres

Monument à Francesco Patrizi dans l'île de Cres

L'œuvre de Patrizi, caractéristique de l'humanisme de la Renaissance, couvre aussi bien la philosophie que l'histoire, la rhétorique, les arts, la littérature et l'art militaire.

Ses deux grands ouvrages, Discussionum peripateticorum libri XV (Bâle, 1571), et Nova de universis philosophia (Ferrare, 1591), développe l'idée que, alors que les enseignements d'Aristote s'opposent directement au christianisme, Platon au contraire, anticipe la révélation chrétienne, et prépare son acceptation. Dans le premier traité il attaque la vie et le personnage d'Aristote, rejettent l'authenticité de presque toutes ses œuvres, et tente de réfuter ses doctrines d'un point de vue théologique. Dans le second, il retourne aux théories et méthodes des philosophes ioniens et présocratiques.

La théorie de l'univers de Patrizi est que la lumière qui a émané de Dieu s'est étendu dans tout l'espace et est la raison de tout développement. Cette lumière n'est pas matérielle mais est pourtant la réalité fondamentale des choses. Il substitue aux quatre éléments d'Aristote, - terre, air, eau et feu - l'espace (spatium), la lumière (lux), la chaleur (calor) et l'humidité (fluor).Cette théorie cosmique est une combinaison curieuse de matérialisme et d'idéalisme. L'influence marquante de son maître Bernardino Telesio, n'est pas suffisante pour compenser sa méfiance invétérée envers la pertinence des explications purement scientifique.


Ouvrages en latin

  • Artis historiae penus. Octodecim scriptorum tam veterim quam recentiorum monumentis. Basileae, Ex officinia Petri Paterna, 1579.
  • De historia dialogi X. Con Artis historicae penus. Bâle. 1579.
  • De rerum natura libri ii. priores. Aliter de spacio physico;aliter de spacio mathematico. Ferrare : Victorius Baldinus 1587.
  • Discussionum Peripateticarum tomi iv, quibus Aristotelicae philosophiae universa Historia atque Dogmata cum Veterum Placitis collata, eleganter et erudite declarantur. Basileae. 1581
  • Nova de Universis philosophia. (Ad calcem adiecta sunt Zoroastri oracula cccxx. ex Platonicis collecta, etc. Ferrare. 1591, Venise 1593. Présentation [1]
  • Magia Philosophica, hoc est Francisci Patricii Summi Philosophi, Zoroaster & eius 320. Oracula Chaldaica. Asclepii Dialogus & Philosophia magna. Hermes Trimegisti. Poemander. Sermo Sacer. Clavis. Sermo ad filium. Sermo ad Asclepium. Minerva Mundi, Hamburg, 1593.
  • Apologia ad censuram

Ouvrages en italien

  • Della historia dieci dialogi. Appresso Andrea Arrivabene. Venise. 1560.
  • Della nvova geometria di Franc. Patrici libri XV. Ne' quali con mirabile ordine, e con dimostrazioni à marauiglia più facili, e più forti delle usate si vede che la matematiche per uia regia, e più piana che da gli antichi fatto n? si è, si possono trattare.... Ferrare, Vittorio Baldini 1587 [dans le même volume Quattro Libri Geometrici di Silvio Belli Vencntino. Venise. 1595.]
  • Della poetica...la deca disputata. Ferrare. 1586.
  • Della retorica dieci dialoghi... nelli quali si favella dell'arte oratoria con ragioni repugnanti all'opinione, che intorno a quella hebbero gli antichi scrittori (Deset dijaloga o retorici). Venise: Appresso Francesco Senese, 1562.
  • Difesa di Francesco Patrizi; dalle cento accuse dategli dal signor Iacopo Mazzoni. [in Discorso intorno all Risposta dal. sig. F. Patricio] Ferrare. 1587
  • La Città felice, Venise: Griffio, 1553.
  • L'Eridano. In nuovo verso heroico...Con i sostentamenti del detto verso. Ferrare. Appresso Francesco de Rossi da Valenza 1557.
  • Parere del s. Francesco Patrici, in difesa di Lodovico Ariosto. All'Illustr. Sig. Giovanni Bardi di Vernio, Ferrare 1583.
  • Risposta di Francesco Patrizi; a due opposizioni fattegli dal sign. Giacopo Mazzoni [in Della difesa della Comedia di Dante] Ferrare. Vitt. Baldini 1587

Contributions

  • Le rime di messer Luca Contile...con discussioni e argomenti di M. Francesco Patritio. Venise. F. Sansovino 1560.
  • Al molto magico et magnanimo m. Giacomo Ragazzoni. In Giacomo Ragazzoni. Della Mercatura. Venice. 1573. In Chronica Magni Arueoli Cassiodori senatoris atque Patricii prefatio. Sta in Speisshaimer, Iohan. Ioannis Cuspiani...de Consulibus. Bâle 1553.

Traductions

  • La militia Romana di Polibio, di Tito Livio, e di Dionigi Alicarnaseo. Ferrare. 1583.
  • Paralleli millitari, Rome. 1594-95
  • Zoroaster et eius CCCXX oracula Chaldaica, eius opera e tenebris eruta et Latine reddita. Ferrara. Ex Typographia Benedicti Mammarelli. 1591.
  • Magia philosophica hoc est F. Patricij Zoroaster et eius 320 oracula Chaldaica. Asclepii dialogus, et philosophia magna: Hermetis Trismegisti. Iam lat. reddita. Hamburg. 1593
  • Le imprese illustri con espositioni, et discorsi del sor. Ieromimo Ruscelli. Con la giunta di altre imprese: tutto riordinato et corretto da Franco. Patritio. In Venetia: Appresso Comin da Trino di Monferrato, 1572

Notes et références



Wikimedia Foundation. 2010.

Contenu soumis à la licence CC-BY-SA. Source : Article Francesco Patrizi de Wikipédia en français (auteurs)

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Regardez d'autres dictionnaires:

  • Francesco Patrizi — Saltar a navegación, búsqueda Francesco Patrizi Hubo también un obispo de Gaeta llamado Francesco Patrizi de Siena Francesco Patrizi (Cherso, 25 de abril de 1529 – Roma, 6 de febrero de 1597) fue un filósofo italiano de orientación …   Wikipedia Español

  • Francesco Patrizi — ist der Name folgender Personen: Francesco Patrizi da Cherso (1529 1597), italienischer Philosoph Francesco Patrizi da Siena, auch Franciscus Patricius Senensis (1413 1494), italienischer Philosoph, Humanist und Bischof Diese Seite ist eine …   Deutsch Wikipedia

  • Francesco Patrizi da Cherso — Francesco Patrizi da Cherso; umbenannt in Kroatien im 20. Jahrhundert als Frane Petrić oder Franjo Petriš (* 25. April 1529 in Cres; † 6. Februar 1597 in Rom; weitere Schreibweisen: Franciscus Patricius oder Francesco Patritius) war ein Philosoph …   Deutsch Wikipedia

  • Francesco Patrizi of Siena — This page is not about Francesco Patrizi of Siena (1275 1328), nor about Francesco Patrizi of Cherso Francesco Patrizi of Siena (Franciscus Patricius Senensis) (1413 ndash; 1494) was an Italian political writer, humanist and bishop.He acted as… …   Wikipedia

  • Patrizi — ist der Name von Agostino Patrizi Piccolomini (1435–1495 o. 1496), katholischer Bischof und päpstlicher Zeremonienmeister Costantino Patrizi Naro (1798 1876), italienischer Kardinal Francesco Patrizi da Cherso (1529 1597), italienischer Philosoph …   Deutsch Wikipedia

  • Francesco — may refer to:* Francesco Sforza, (1401 1466), Italian condottiero and Duke of Milan * Francesco Berni, (1497 1536), Italian writer; * Antonio Francesco Grazzini, (1503 1584) Italian writer; * Francesco Primaticcio, 1504 1570) Italian painter,… …   Wikipedia

  • Patrizi — Patrizi,   Francesco, latinisiert Patricius, italienischer Humanist, * Siena 20. 2. 1413, ✝ Gaeta 1494. Als politischer Reformer in Siena tätig, wurde Patrizi 1457 des Verrats angeklagt, dank seinem Freund Enea Silvio Piccolomini jedoch nur nach… …   Universal-Lexikon

  • Francesco Burlamacchi — Naissance 27 septembre 1498 Lucques Décès 24  …   Wikipédia en Français

  • Patrizi da Cherso —   [ kerso], Francesco, italienischer Philosoph, * auf Cres 1529, ✝ Rom 1597; lehrte 1578 92 in Ferrara, anschließend in Rom. Gegen den ursprünglich von ihm studierten Paduaner Aristotelismus vertrat er platonisierende Ideen. So verstand er die… …   Universal-Lexikon

  • Patrizi, Francesco — (1529 1597)    Italian Neoplatonic philoso pher. Born into a family of minor Croatian nobility, he served for a time under an uncle who was captain of a Venetian warship, then studied at Venice and elsewhere before beginning the study of medicine …   Historical Dictionary of Renaissance

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”